วันจันทร์ที่ 6 กรกฎาคม พ.ศ. 2558

การรักษามะเร็งกระจายที่กระดูก ด้วยการให้ยากลุ่ม Bisphosphonates ร่วมในการรักษา

ต่อเนื่องจากการรักษามะเร็งกระจายที่กระดูกในครั้งที่แล้ว ปัญหาที่ผู้ป่วยเกี่ยวกับเรื่องนี้ คือการได้ยากลุ่ม Bisphonates ซึ่งบางกรณีจะเป็นกลุ่มที่ใช้รักษา แต่ในบางกรณี แพทย์ให้ทั้งๆที่ยังไม่มีการกระจายมาที่กระดูก  เพื่อความเข้าใจและรับยาด้วยความสบายใจ ผมขอนำเรื่อง  Bisphosnates  มาเล่าให้ฟังสั้นๆ  เพื่อความเข้าใจง่ายๆ ดังนี้

Bisphosphonates เป็นกลุ่มยาที่ใช้เพื่อลดหรือป้องกันการทำลายกระดูก รวมทั้งระดับ Calcium สูงในเลือด ทั้งนี้อาจจะมีสาเหตุจากการกระจายของโรค หรือ เกิดจากการรักษา เช่น การใช้ยาเคมีบำบัด หรือ ฮอร์โมน ทั้งนี้ในหลายโรค มีรายงานการลดอุบัติการณ์ ของการกระจาย และอาการได้ชัดเจน

ยากลุ่มนี้ จะมีประโยชน์ในโรคมะเร็งกลุ่มที่มีผลต่อกระดูก ได้แก่ มะเร็งเต้านม ต่อมลูกหมาก ปอด และ โรคเนื้องอกของไขกระดูก Myeloma

วัตถุประสงค์หลักคือ ป้องกันหรือควบคุมภาวะกระดูกบาง หรือกระดูกพรุน (Osteoporosis) ลดความเสี่ยงของการแตกหักของกระดูก ลดระดับแคลเซียมในเลือด และ ลดความเจ็บปวด

ผลการใช้ยา Bisphosphonate รักษาการกระจายในกระดูกของมะเร็งบางชนิด สามารถเพิ่มอัตราการอยู่รอดและมีชีวิตยืนยาว เช่น จากโรคเนื้องอกของไขกระดูก Myeloma   มะเร็งเต้านมและมะเร็งต่อมลูกหมากที่มีการกระจายที่กระดูก

ในสภาวะปกติ จะมีการสร้างความสมดุลย์ของกระดูก เป็นกระบวนการที่เรียกว่าBone Remodelling โดยเซลล์สลายกระดูกที่เรียกว่า Osteoclasts จะทำลายกระดูกเก่า และสร้างกระดูกใหม่ด้วยเซลล์  สร้างกระดูก Osteoblasts 

เซลล์มะเร็งที่กระจายไปยังกระดูก จะหลั่งโปรตีน Cytokines and Growth Factors ที่รบกวนภาวะการสร้างกระดูกปกติ โปรตีนเหล่านี้ จะกระตุ้น เซลล์สลายกระดูก Osteoclasts ออกมาทำให้กระดูกถูกทำลายมากกว่าการสร้าง  ซึ่งหมายถึง กระดูกจะบางและอ่อนแอ ทำให้เกิดอาการปวดและเสี่ยงต่อการหัก นอกจากนี้ แคลเซียม ซึ่งปกติจะอยู่ในกระดูกจะออกมาในกระแสเลือด เกิดภาวะระดับแคลเซียมในเลือดสูง หรือที่เรียกว่า Hypercalcaemia จะทำให้ผู้ป่วยเกิดอาการกระหายน้ำ ท้องผูก รู้สึกไม่สบาย ซึมได้
  
เป้าหมายของ Bisphosphonates คือ เซลล์สลายกระดูกกลุ่ม Osteoclast cells ที่จะดูดซับยา Bisphosphonate ทำให้ค่อยๆหยุดการทำลายและลดการทำให้กระดูกหัก ปัจจุบันมี   Bisphosphonates หลายชนิด เช่น  Disodium Pamidronate (Aredia), Ibandronic acid or Ibandronate (Bondronat),  Sodium Clodronate (Bonefos, Clasteon, Loron)  , Zoledronic Acid or Zoledronate (Zometa) ซึ่งมีการทำงานที่แตกต่างกัน เช่น การแทรกแซงการสร้างเซลล์สลายกระดูก หรือ ทำให้เซลล์สลายกระดูกทำลายตัวเองหรือตายเร็วขึ้น หรือปรับเปลี่ยนการทำงานระหว่างเซลล์สร้างกระดูกกับเซลล์สลายกระดูก   


เนื่องจากมีความแตกต่างในการบริหารยา เช่น เป็น ยาเม็ด หรือ ยา ฉีด  ผลข้างเคียง รวมทั้งการศึกษาที่แตกต่างในแต่ละโรค แพทย์ผู้รักษา ก็จะเป็นผู้เลือกยาที่เหมาะสมให้ท่านครับ

ไม่มีความคิดเห็น:

แสดงความคิดเห็น