สวัสดีครับท่านอ่านที่เคารพ
ผมต้องขออภัยที่หายไปนาน เป็นเวลาเกือบ 2 เดือน ด้วยภารกิจที่สำคัญและหนักหน่วงที่สุดในชิวิต
ผมได้เรียนรู้และมีประสพการณ์ชีวิตเพิ่มขึ้นมากมาย
ตั้งใจที่ถ่ายทอดความรู้สึกนั้น ให้ท่านผู้อ่านแต่ขณะนี้
ยังไม่พร้อมที่จะกลั่นประสพการณ์นั้นออกมาได้
ในเรื่องความรู้เกี่ยวกับโรคมะเร็งนั้น ผมได้คัดเลือกเนื้อหาจากการประชุมประจำปีของ ASTRO หรือรังสีมะเร็งวิทยา
ของอเมริกาให้ท่านผู้อ่านตามนี้ครับ
เป็นรายงานการศึกษาโดย A.H. Klopp จากสถาบันมะเร็ง MD Anderson ร่วมกับนักวิจัยในอีกหลายสถาบัน นำเสนอในการประชุม ASTRO (American Society For
Radiation Oncology) ซึ่งเป็นการประชุมของรังสีมะเร็งวิทยาทั่วโลก
ที่เมือง Boston ประเทศสหรัฐอเมริกา เมื่อเดือนตุลาคม 2016
การศึกษานี้
เป็นการศึกษาแบบสุ่ม เพื่อดูการลดลงของภาวะแทรกซ้อนและการมีคุณภาพชีวิตที่ดีกว่า ในการฉายรังสี
แบบ IMRT เมื่อเทียบกับการฉายรังสีมาตรฐานทั่วไปในผู้ป่วยมะเร็งในอุ้งเชิงกราน ได้แก่ ผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูก และมดลูก
การศึกษานี้
เริ่มในระหว่างปี 2012-2015 ในผู้ป่วยมะเร็งปากมดลูกและมะเร็งมดลูก จำนวน 289 ราย ที่ต้องได้รับการฉายรังสีหลังการผ่าตัด 45-50
Gy ใน 5
สัปดาห์ พร้อมยาเคมีบำบัด Cisplatin สัปดาห์ละหนึ่งครั้ง
ในการฉายรังสี
จะสุ่มแยกผู้ป่วยออกเ ป็น 2 กลุ่ม กลุ่มแรกเป็นการฉายรังสีแบบมาตรฐาน โดยการเข้าของรังสีใน 4 ทิศทาง กลุ่มที่สองจะใช้เทคนิครังสี IMRT ซึ่งปัจจุบันจัดเป็นมาตรฐานของการฉายรังสีในหลายโรคแล้ว
เช่น มะเร็งโพรงหลังจมูกเป็นต้น
การวัดผล กระทำโดยดูการเปลี่ยนแปลง ของระบบทางเดินอาหาร
โดยใช้ Expanded Prostate Cancer Index Composite (EPIC) และภาวะแทรกซ้อนของทางเดินปัสสาวะร่วมด้วย
ผลการศึกษาพบว่า ในกลุ่มที่ได้รับการฉายรังสีแบบมาตรฐาน มีการเปลี่ยนแปลงของทางเดินอาหาร และทางเดินปัสสาวะมากกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ ไม่ว่าจะเป็นถ่ายท้อง หรือ การกลั้นปัสสาวะไม่อยู่
โดยในกลุ่มนี้ ต้องได้รับยาเพื่อการรักษาภาวะแทรกซ้อน 20.4% เมื่อเทียบกับ 7.8% ในกลุ่ม IMRT
และเมื่อเปรียบเทียบเรื่องคุณภาพชีวิต โดย FACT-Cx Index ก็มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
สรุป การรักษาด้วยเทคนิค IMRT มีภาวะแทรกซ้อนที่น้อยกว่า โดยมีคุณภาพชีวิตที่ดีกว่าอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ
ประเด็นที่ผมนำเรื่องนี้
มานำเสนอ มีสาระสำคัญและข้อคิดดังนี้
1. การประชุม ASTRO
ในปีนี้ได้ให้ความสำคัญเรื่องคุณภาพชีวิตและเรื่องภาวะแทรกซ้อนจากการรักษา เป็นสำคัญ ซึ่งนอกจากเรื่องนี้แล้ว ยังมีอีกหลายเรื่อง
รวมทั้งการบรรยายโดยตัวผู้ป่วยเอง ในเรื่องคุณภาพชีวิต จากความรู้สึกที่แท้จริงของตนเอง ซึ่งอาจจะแตกต่างจากรายงานการศึกษาทางการแพทย์ที่ให้ระดับของภาวะแทรกซ้อน
ที่กำหนดโดยแพทย์และผู้เชี่ยวชาญ
2. เมื่อ 10 ปีที่แล้ว เคยมีการเสนอการฉายรังสี เทคนิค IMRT ในมะเร็งปากมดลูก
ก็จะมีเสียงคัดค้าน ว่าไม่จำเป็น ผลการรักษาไม่ได้ดีกว่า แต่แพงกว่า ซึ่งก็เป็นเหตุการณ์ที่คล้ายคลึงกับช่วงระยะเวลาที่มีการเปลี่ยนจากการฉายรังสี
2 มิติ เป็น 3 มิติ ทำให้ผู้ป่วยจำนวนหนึ่งต้องสูญเสียโอกาส
ในการได้รับการรักษาที่ดีกว่า ซึ่งแน่นอนที่สุด การรอผลวิจัยที่ชัดเจน ย่อมเป็นแนวทางที่ถูกต้อง แต่บางครั้งเวลาก็จะเป็นข้อจำกัด ที่เราไม่อาจจะรอผลการศึกษาวิจัยในระยะยาวก่อน ซึ่งตรงนี้ต้องเป็นความมั่นใจในหลักวิชาการ ร่วมกันของแพทย์และผู้ป่วย
3. การรักษาด้วยเทคนิคทางรังสีใหม่ๆ ยากแก่การที่จะรวบรวมผู้ป่วย ให้ได้มากเพียงพอในการเปรียบเทียบทางสถิติ ให้มีความแตกต่างอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเรื่องภาวะแทรกซ้อน
และคุณภาพชีวิต
4.ในอนาคต จะมีประเด็นการใช้เทคโนโลยีชั้นสูงในประเทศไทย
คือ รังสีโปรตอน ซึ่งแน่นอนที่สุด ว่าการกระจายของรังสีในหลายโรคดีกว่า เมื่อเทียบกับการฉายรังสีด้วยเครื่องเร่งอนุภาคทั่วไป แต่การจะมีหลักฐานยืนยันผลการรักษาดีกว่า หรือภาวะแทรกซ้อนน้อยกว่า อาจจะต้องใช้ระยะเวลาที่นานยิ่งขึ้นไปอีก เพราะจำนวนเครื่องมือที่มีจำกัด จึงเป็นประเด็นถกเถียงกันอย่างมาก จึงนำมาสู่ข้อสรุปที่พอจะยอมรับกันว่าการใช้คุณภาพทางฟิสิกส์ในเรื่องการกระจายของรังสี
มาคาดคะเนผลทางชีววิทยาก็น่าจะมีเหตุผลที่เพียงพอในระดับหนึ่ง ในการรักษาผู้ป่วย ให้โอกาสการเกิดภาวะแทรกซ้อนน้อยที่สุดมี
คุณภาพชีวิตที่ดีขึ้น การมีชีวิตที่ยืนยาวขึ้น ก็น่าจะเป็นสิ่งที่ตามมา
ขอให้ท่านผู้อ่านและแพทย์ผู้รักษาเปิดใจ วิเคราะห์ข้อมูลอย่างถี่ถ้วน และประสานเป็นทีมเดียวกันในการตัดสินใจ
ดูแลผู้ป่วยของเรานะครับ
ไม่มีความคิดเห็น:
แสดงความคิดเห็น